شاید تا به امروز هواپیماهایی با بدنه‌های رنگارنگ توجهتان را به خود جلب کرده باشند. اما تا به حال به این فکر کردهاید که از چه رنگی برای رنگ بدنه هواپیما استفاده می‌شود؟ آیا خصوصیات خاصی برای رنگی که برای هواپیماها استفاده می‌شود وجود دارد؟ در این مطلب می‌خواهیم بدانیم اصلا چرا هواپیماها رنگ می‌شوند؟ بیشتر از چه رنگی برای آن استفاده می‌شود و چه نوع رنگی مناسب این غول‌های پرنده است.
چرا بدنه هواپیما رنگ می‌شود؟
شاید این اولین سوالی باشد که بوجود بیاید. اینکه چرا بدنه یک هواپیما نیاز به رنگ شدن دارد؟ برای پاسخ به این سوال باید به اینکه بدنه هواپیما از چه جنسی ساخته می‌شود. همه ما با بدنه فلزی هواپیما آشنا هستیم و می‌دانیم فلز به مرور زمان اکسیده شده یا زنگ می‌زند. علاوه بر اینها، فلزات در برابر لکه‌هایی که ممکن است در اثر بنزین یا سایر مواد روی بدنه هواپیما بمانند مقاوم نیستند. بنابراین برای اینکه مقاومت بیشتری داشته باشد نیاز است رنگ شوند. همه هواپیماها در مرحله آخر تولید با رنگ مخصوص رنگ می‌شوند. اما این رنگ مخصوص چه نوع رنگی است؟
چه نوع رنگی برای بدنه هواپیما استفاده می‌شود؟
با توجه به اینکه هواپیما از جنس فلزات است در وهله اول، رنگ انتخابی باید چسبندگی خوبی به روی فلزات داشته باشد و از آن‌ها محافظت کند. با توجه به این نکته، معمولا دو نوع رنگ برای این کار استفاده می‌شود:
- رنگ اپوکسی و پلی یورتان که چسبندگی بالایی دارند و به خوبی به بدنه هواپیما می‌چسبند. یکی از مزیت‌های رنگ اپوکسی این است که به سادگی از سطح جدا نمیشود و پس از مدتی به اصطلاح لایه لایه نمیشود. همچنین اپوکسی مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد، از زنگ زدن سطح جلوگیری کرده و به این سادگی‌ها از بین نمی‌رود. علاوه بر اینها، اپوکسی مقاومت خوبی در برابر اشعه خورشید دارد هرچند اگر رنگ پریدگی بدنه هواپیما با توجه به اینکه تقریبا تمام عمر خود را در فضای باز و زیر نور خورشید سپری می‌کند اهمیت بیشتری داشته باشد، از پلی یورتان که مقاومت بیشتری در برابر اشعه UV دارد استفاده می‌شود.
- رنگ انامل (Enamel) نوع دیگری از رنگهاییست که برای رنگ آمیزی بدنه هواپیما استفاده می‌شود. اگرچه این رنگ نسبت به رنگ اپوکسی مقرون به صرفه‌تر است اما به دلیل اینکه لایه صخیمی ایجاد کرده و پس از خشک شدن بسیار سخت می‌شود اغلب به تنهایی برای رنگ آمیزی بدنه هواپیما استفاده نمیشود. معمولا از رنگ انامل برای رنگ آمیزی لوگوها و طرح‌های رنگی روی بدنه استفاده می‌شود و سایر سطوح با رنگ اپوکسی رنگ زده می‌شود.
از چه وسیله‌ای برای رنگ آمیزی بدنه هواپیما استفاده می‌شود؟
برای رنگ آمیزی بدنه هواپیما از دستگاه ایرلس یا هر دستگاه دیگری که بتواند رنگ را به خوبی اسپری کند استفاده می‌شود. اسپری شدن رنگ به روی بدنه این مزیت را دارد که لایه سبکی از رنگ روی بدنه می‌نشیند و این چیزیست که یک هواپیما نیاز دارد. علاوه بر اینها، استفاده از قلم رنگ یا غلطک رنگ در چنین مواقعی کارساز نیست چرا که رنگ زدن کل بدنه با این ابزار بسیار زمانبر و طاقت فرسا خواهد بود. دستگاه‌های اسپری رنگی وجود دارد که مخصوص چنین کارهایی طراحی شده تا رنگ را به طور یکدست و یکپارچه به روی تمام سطح بدنه هواپیما پخش کند.
چرا اغلب مواقع رنگ بدنه هواپیما سفید است؟
شاید برای بسیاری از افراد کمتر پیش آمده باشد که هواپیمایی به رنگ تیره یا رنگارنگ ببینند چرا که اغلب هواپیماها سفید هستند. در اینجا این سوال بوجود می‌آید چرا رنگ بدنه هواپیما سفید است؟ یا چرا از رنگ سیاه برای رنگ بدنه هواپیما استفاده نمیشود؟ پاسخ این سوال نیز بسیار ساده است چرا که رنگ سفید سبک‌ترین رنگ است چون هیچ پیگمنتی ندارد. به طور کلی رنگ‌های روشن نسبت به رنگ‌های تیره سبک‌تر هستند و سبک بودن برای بدنه هواپیما اولویت است. به همین دلیل است که هواپیماها اغلب سفید هستند یا به طور کلی از رنگ‌های روشن برای رنگ زد آن استفاده می‌شود. علاوه بر اینها، رنگ‌های تیره به روی دما نیز تاثیرگذارند. به همین دلیل از آن‌ها برای رنگ زدن بدنه هواپیما استفاده نمیشود.
چند نکته جالب و خواندنی درباره رنگ آمیزی بدنه هواپیما
- برای رنگ زدن بدنه هواپیما به هشت تا ده نفر نیاز است که به طور شبانه روز به روی این کار زمان بگذارند.
- رنگی که برای بدنه هواپیما به کار می‌رود باید در برابر دمای حدودی بین -۱۸ تا ۱۷۶ درجه مقاوم باشد.
- برای اینکه کل بدنه یک هواپیما رنگ شده و رنگ آن خشک شود معمولا حداقل یک هفته طول می‌کشد.
- معمولا بین ۶۸ تا ۹۵۰ گالن رنگ برای رنگ زدن بدنه هواپیما لازم است.
- رنگ به طور تقریبی چیزی حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ کیلوگرم وزن به یک هواپیما اضافه می‌کند. با توجه به اینکه رنگ سفید سبک‌ترین رنگ است، بخش وسیعی از بدنه هواپیماها همیشه سفید است.
- حتی مقاوم‌ترین رنگ‌ها نظیر رنگ اپوکسی یا پلی یورتان نیز نیاز به ترمیم خواهند داشت. اغلب مواقع بدنه هواپیماها ۷ تا ۱۰ سال یکبار مجدد رنگ می‌شوند.
بدنه هواپیما چطور رنگ می‌شود؟
- اگر نیاز به رنگ زدن مجدد بدنه باشد، باید ابتدا رنگ قبلی از روی بدنه هواپیما پاک شود تا رنگ جدید مستقیما به روی بدنه فلزی اجرا شود. برای این کار روش‌های مختلفی وجود دارد برخی مواقع دستگاه‌های سمباده کشی کارساز هستند و در برخی مواقع دیگر از حلال مایع برای این کار استفاده می‌شود. روش اجرا به مجری و میزان رنگ مصرف شده بستگی دارد.
- در مرحله بعد لایه آستر یا پرایمر زده می‌شود. با توجه به اینکه بدنه هواپیما فلزی است به یک لایه ضد زنگ نیاز خواهد بود. معمول‌ترین لایه آستری که برای فلزات استفاده می‌شود آستر اپوکسی زینک کرومات است.
- بعد از اینکه لایه آستر ضد زنگ زده شده و کاملا خشک شد نوبت به اسپری کردن رنگ به روی بدنه می‌شود. رنگ‌ها آماده شده و با استفاده از یک دستگاه اسپری رنگ با فشار بالا به روی بدنه زده می‌شود. معمولا دو لایه رنگ می‌زنند تا بدنه یکدست و زیباتر دیده شود.
بهترین رنگ برای بدنه هواپیما
اگرچه اغلب هواپیماها را به رنگ سفید می‌بینیم اما این بدین معنا نیست که آن‌ها رنگ نمی‌شوند. رنگی که برای بدنه هواپیما استفاده می‌شود باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که هیچ خطری برای پرواز ایجاد نکرده و در کنار ایمنی، عمر طولانی نیز داشته باشد. رنگ‌ها و آسترهای اپوکسی اولین انتخاب در چنین مواقعی هستند و می‌توانند تا طولانی مدت بدون هیچ آسیبی از بدنه محافظت می‌کند.